Author: visaza_effects

เรียงเหตุการณ์เรื่องราวสาวเสียชีวิตเพราะโรคหัวใจ ผลมาจากปวดหัวช่วงประจำเดือน แล้วซื้อยามากินเอง ติดต่อกันมาเป็นปี สุดท้ายอาการหนักต้องนำตัวส่งโรงพยาบาล และเสียชีวิต ล่าสุดแพทย์ยังสรุปสาเหตุการเสียชีวิตไม่ได้ 

  จากกรณีผู้ใช้เฟซบุ๊ก Chudapa Pornngam โพสต์ข้อความบอกเล่าเรื่องราวของน้องสาว น.ส.จิดาภา พรงาม หรือ แนน อายุ 25 ปี เพื่อเป็นอุทาหรณ์ให้กับคนที่ซื้อยามากินเอง โดยช่วงแรกน้องสาวมีอาการปวดหัวบ่อย จึงซื้อยามากินเองและไม่ได้ไปหาหมอนานกว่า 1 ปี จนกระทั่งเมื่อวันที่ 2 สิงหาคม ที่ผ่านมา น้องสาวมีอาการปวดหัว ปวดตัว อาเจียนจนเป็นลม เมื่อพาน้องไปหาหมอรักษาแต่อาการไม่ดีขึ้น และเสียชีวิตเมื่อวันที่ 4 สิงหาคม ที่ผ่านมา ตามที่ได้มีการรายงานข่าวไปแล้วนั้น 

ล่าสุด เมื่อวันที่ 7 สิงหาคม 2562 ทีมข่าว อมรินทร์ ทีวี ได้ลงพื้นที่วัดทุ่งขวาง ต.ทุ่งขวาง อ.พนัสนิคม จ.ชลบุรี สถานที่ตั้งบำเพ็ญกุศลศพ น.ส.จิดาภา โดยบรรยากาศเป็นไปอย่างโศกเศร้า   

ภาพจาก เฟซบุ๊ก Chudapa Pornngam
          น.ส.ชุดาภา พรงาม อายุ 28 ปี พี่สาวของผู้เสียชีวิต เปิดใจว่า ก่อนหน้านี้น้องมีอาการปวดหัวบ่อยคล้ายไมเกรน และปวดตามร่างกาย เป็นผื่นแพ้ แต่ไม่ยอมไปหาหมอ และซื้อยามากินเองนานกว่า 1 ปี

        จากนั้นเมื่อวันที่ 2 สิงหาคม ที่ผ่านมา น้องมีอาการปวดหัว ปวดเนื้อปวดตัว และมีอาการวูบ แน่นหน้าอก จึงให้ตนพาไปหาหมอ โดยหมอได้ตรวจเลือดพบว่ามีความดันต่ำ แต่ไม่มีอาการแทรกซ้อน เบื้องต้นหมอได้วินิจฉัยว่าสาเหตุอาจเกิดจากยาที่น้องกิน

          เมื่อกลับมาถึงบ้านน้องก็พยายามกินยานอน แต่ไม่สามารถนอนได้ เนื่องจากมีอาการวูบ อาเจียน เวียนหัว แน่นหน้าอกตลอด พอกินยาไปก็ทุเลา แต่ไม่หาย พอหมดฤทธิ์ยาก็กลับมาเป็นอีก จนวันที่ 3 สิงหาคม 2562 น้องก็ยังคงมีอาการปวดหัวทั้งวัน

          ต่อมา วันที่ 4 สิงหาคม 2562 น้องไลน์มาบอกว่าไม่ไหวแล้ว และได้เข้ารักษาที่โรงพยาบาลพนัสนิคม ก่อนจะถูกส่งตัวมารักษาต่อที่โรงพยาบาลชลบุรี ซึ่งหมอบอกว่าอาการแย่ ความดันต่ำ เหมือนมีอาการช็อก โดยหมอได้รักษาด้วยการช็อตไฟฟ้า 3 ครั้ง แต่อาการไม่ดีขึ้น ไม่รู้สึกตัว และเสียชีวิตในที่สุด

          โดยหมอได้แจ้งกับญาติว่าอาจจะเป็นเพราะสาเหตุด้วยภาวะหัวใจของน้องเอง หรืออาจจะเกิดจากการรับยา แล้วภาวะรับยาไม่ไหว ซึ่งขณะนี้ยังไม่สรุปสาเหตุการเสียชีวิตที่แน่ชัด

เปิดไทม์ไลน์ สาวตายหลังซื้อยากินเอง จุดเริ่มต้นจากการปวดหัวช่วงรอบเดือน จนลุกลาม

ความปลอดภัยในการใช้ยา

Prescription Drug Abuse

การไม่ปฏิบัติตามใบสั่งยาของแพทย์และอันตรายจากการใช้ยาแบบผิดๆ

เหตุใดยังมีอีกหลายท่านที่พยายามแอบใช้ยาตามใบสั่งของแพทย์

ยังมีอีกหลายท่านที่ทานยาตามใบสั่งของแพทย์ เพราะพวกเขาเชื่อว่ายาเหล่านี้ จะช่วยให้น้ำหนักลดลง เหมาะกับอาการของโรคที่ตนเป็น หรืออาจทำให้พวกเขารู้สึกกระตือรือร้นมากขึ้นนด้วย โดยยาตามใบสั่งแพทย์นั้นหาซื้อง่ายกว่ายาที่ไม่มีใบสั่งซึ่งต้องแอบซื้อ โดยอาจหาได้จากการถามไถ่ญาติที่ป่วยหรือมียาที่มีคุณสมบัติกับยาที่พวกเขาต้องการ และยาตามใบสั่งแพทย์บางตัวก็ถูกนำมาแอบขายแบบผิดกฎหมายตามท้องตลาดด้วยเช่นกัน

การละเมิดการใช้ยาตามใบสั่งแพทย์มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น  ในปี 2012 พบว่าวัยรุ่นกว่า 24% ยืนยันว่า พวกเขาได้ใช้ยาที่มีใบสั่งแพทย์ที่หาซื้อได้ตามท้องตลาดซึ่งผิดกฎหมาย เพราะไม่ได้เป็นยาที่ถูกสั่งโดยแพทย์ให้มีการใช้โดยเฉพาะเจาะจงบุคคลใดบุคคลหนึ่งแพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

ตรวจโควิด-19 (COVID-19) วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 1188 บาท ลดสูงสุด 7500 บาท

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!กด

ทำไม? บางคนถึงคิดว่ายาตามใบสั่งแพทย์มีความปลอดภัยและทำให้ติดน้อยกว่ายาที่หาซื้อเองตามท้องตลาด ซึ่งยาเหล่านี้ก็เป็นยาที่ แม่ พ่อ หรือพี่น้องของเราทานเพื่อรักษาอาการต่างๆ ยกตัวอย่างกรณีของ Angie ที่ทานยารักษาโรคสมาธิสั้นของน้องชายเพราะเข้าใจว่าเธอาอาจลดน้ำหนักลงได้ ซึ่งเธอเคยได้ยินมาว่าการทานยาลดความอ้วนนั้นอันตรายและเข้าใจว่ายาที่แพทย์สั่งให้น้องชายนั้นปลอดภัยกว่า

อย่างไรก็ตาม ยาที่แพทย์สั่งนั้นจะปลอดภัยได้เมื่อผู้ใช้ในใบสั่งยาเป็นผู้ใช้เอง เพราะแพทย์ได้วินิจฉัยโรคตามเฉพาะบุคคล ดังนั้นยาที่สั่งโดยแพทย์จึงเป็นยาที่ใช้เฉพาะบุคคลที่เหมาะสมทั้งปริมาณการใช้ยาและวิธีการรักษากับบุคคลนั้นๆ ซึ่งแพทย์จะระบุปริมาณและเวลาการทานยา รวมถึงแพทย์จะให้คำแนะนำเกี่ยวกับพฤติกรรมที่ผู้ป่วยควรเลี่ยงเมื่อทานยานั้นๆ เช่น ไม่ควรดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ไม่ควรสูบบุหรี่ หรือไม่ควรใช้ยาชนิดอื่นๆ ร่วมด้วยกับยาที่แพทย์สั่ง เป็นต้น ซึ่งเป็นไปได้ว่ายาดังกล่าวอาจมีผลข้างเคียงจากการใช้ที่เป็นอันตรายทำให้แพทย์ต้องคอยดูอาการของผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด

นอกจากนี้ ยังมีอีกหลายคนที่ลองใช้ยาตามใบสั่งแพทย์ซึ่งเป็นยาของบุคคลอื่นในครอบครัว อย่างกรณีของ Todd โดยคนเหล่านี้จะคิดว่าพวกเขาไม่ได้ทำอะไรผิดเพราะยาเหล่านี้ถูกสั่งโดยแพทย์ แต่จริงๆ แล้ว การใช้ยาที่ไม่มีใบสั่งแพทย์หรือการแบ่งปันยาที่แพทย์สั่งกับเพื่อนหรือคนในครอบครัวก็เป็นการทำผิดกฎหมายเช่นกัน

ยาประเภทใดที่ผู้คนมักแอบใช้แบบผิดๆ มียา 3 ประเภท ดังนี้

1. กลุ่มยาโอปิออยด์ (Opioids)

• เช่น oxycodone (OxyContin), hydrocodone (Vicodin), and meperidine (Demerol)
• คุณสมบัติทางการรักษา – ยาโอปิออยด์มีสรรพคุณใช้บรรเทาอาการปวด ลดอาการไอ และรักษาอาการท้องเสีย
• การออกฤทธิ์ทางยา – ยาโอปิออยด์จะทำงานโดยทำปฏิกิริยากับปุ่มโอปิออยล์บริเวณระบบประสาทส่วนกลาง (สมองและไขสันหลัง) โดยยาจะป้องกันสมองจากการรับความรู้สึกเจ็บปวดทำให้ร่างกายสามารถทนต่ออาการปวดได้

2. กลุ่มยากดประสาทส่วนกลาง (Central Nervous System – CNS Depressants)

• เช่น pentobarbital sodium (Nembutal), diazepam (Valium), and alprazolam (Xanax)
• คุณสมบัติทางการรักษา – กลุ่มยากดประสาทเหล่านี้ถูกนำมาใช้เพื่อลดความวิตกกังวล อาการเครียด อาการหวั่นวิตก และอาการนอนไม่หลับ
• การออกฤทธิ์ทางยา – กลุ่มยากดประสาทจะส่งผลให้สมอง ระบบประสาทส่วนกลาง หรือระบบประสาททำงานได้ช้าลง โดยจะไปกระตุ้นให้สารส่งผ่านประสาทที่ชื่อ GABA ทำงาน ผลข้างคียงจากการทานยาคือ ผู้ป่วยจะมีอาการเซื่องซึม เชื่องช้า และมีอารมณ์ที่สงบลงอย่างเห็นได้ชัด

3. กลุ่มยากระตุ้นประสาทส่วนกลาง (Central Nervous System (CNS) Stimulants)

• เช่น methylphenidate (Ritalin) and amphetamine/dextroamphetamine (Adderall)
• คุณสมบัติทางการรักษา – กลุ่มยากระตุ้นประสาทเหล่านี้ถูกนำมาใช้พื่อรักษาภาวะง่วงเกิน/ลมหลับ และโรคสมาธิสั้น (ADHD)
• การออกฤทธิ์ทางยา – กลุ่มยากระตุ้นประสาทเป็นยาที่เพิ่มการทำงานของระบบประสาทส่วนกลาง โดยกระตุ้นให้ผู้ป่วย รู้สึกตื่นเต้น ไม่ง่วงนอน กระฉับกระเฉง มีแรงทำงาน ลดความเหนื่อยล้า มีอารมณ์เคลิ้มสุข สนุกสนาน และมีความอยากอาหารน้อยลง

การซื้อยาเองตามร้านขายยาทั่วไป

หลายท่านเข้าใจผิดว่า ยาที่แพทย์สั่งนั้นมีฤทธิ์รุนแรงซึ่งต้องมีคำสั่งแพทย์จึงจะทานได้ แต่ทว่าการซื้อยาทานเองกลับทำให้เกิดอาการเสพติดยาและดื้อยามากกว่า ตัวอย่างเช่น ยา dextromethorphan (DXM) ที่พบได้ในยาแก้ไอและมีจำหน่ายทั่วไป การทานยาตามปริมาณที่ฉลากระบุนั้นไม่มีปัญหาใดๆ แต่ถ้าคุณรับยามากเกินไปอาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงกับประสาทสัมผัส โดยเฉพาะการมองเห็นและการฟังได้ นอกจากนี้อาจนำไปสู่อาการสับสนมึนงง การปวดท้อง หรือมีอาการประสาทหลอน

อันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากพฤติกรรมการใช้ยาแบบผิดๆ

การใช้ยาที่หาซื้อเองหรือการพยามรักษาโรคเอง อาจทำให้ผู้ป่วยมีปัญหาได้ ไม่ว่าจะที่โรงเรียน ที่บ้าน กับเพื่อน หรือผิดกฎหมาย เป็นต้น นอกจากนี้อาจทำให้ผู้ที่รับยานั้นๆ ไปเกี่ยวข้องกับการก่ออาชญากรรม ตกเป็นเหยื่อ หรือประสบอุบัติเหตุแพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ

ตรวจโควิด-19 (COVID-19) วันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 1188 บาท ลดสูงสุด 7500 บาท

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!กด

การใช้ยาที่แพทย์สั่งในทางที่ผิดนั้นมีลักษณะคล้ายคลึงกับการใช้ยาที่ผิดกฎหมายนั่นแหละ เนื่องจากต่างนำมาซึ่งความเสี่ยงจากการใช้ เฃ่น กลุ่มยาโอปิออยด์ที่จะทำให้ผู้รับยามีอาการคลื่นไส้อาเจียน เกิดภาวะความเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ เกิดภาวะที่ความสามารถทางการคิดและกระบวนการรับรู้ของสมองลดลง ไปจนถึง ตัวยาจะไปกดระบบการทำงานของทางเดินหายใจ เกิดอาการโคม่า และอาจเสียชีวิตได้ในที่สุด โดยเฉพาะอันตรายจากผลข้างเคียงจะมีสูงขึ้นเมื่อยาถูกนำไปใช้ควบคู่กับพฤติกรรมเสี่ยง เช่น การทานยากลุ่มโอปิออยด์แล้วดื่มแอลกอฮอล์ ยาแก้แพ้ ยารักษาโรคภูมิแพ้ หรือใช้ร่วมกับยากดประสาทตัวอื่นๆ เป็นต้น

ยากดประสาทนั้นค่อนข้างอันตรายและอาจทำให้เกิดความเสี่ยงต่อผู้ใช้ ซึ่งการหยุดยาหรือลดปริมาณการใช้ยาแบบกระทันหันอาจทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการชักได้ นอกจากนี้ การใช้ยากดประสาทร่วมกับการรักษาอื่นๆ ด้วย เช่น การทานยาแก้ปวด ยาแก้หวัด ยาแก้แพ้ หรือการดื่มแอลกอฮอล์ จะทำให้ระบบการเต้นของหัวใจและระบบทางเดินหายใจผิดปกติ หรืออาจทำให้เสียชีวิตได้ในที่สุด

การใช้ยากระตุ้นประสาทอย่างยารักษาโรคสมาธิสั้น อาจทำให้ผู้ใช้ยาเกิดภาวะหัวใจวายหรือชักได้ ความเสี่ยงที่ว่านี้อาจเกิดขึ้นได้เมื่อมีการใช้ยากระตุ้นประสาทร่วมกับการรักษาอื่นๆ ด้วย เช่น การใช้ร่วมกับยาแก้หวัด เป็นต้น นอกจากนี้การใช้ยากระตุ้นประสาทในปริมาณที่มากเกินไปจะทำให้อุณหภูมิในร่างกายเพิ่มสูงขึ้นมากผิดปกติ และอาจทำให้หัวใจเต้นผิดปกติได้ด้วย ไม่เพียงเท่านี้ การทานยาในปริมาณที่มากเกินในช่วงระยะเวลาสั้นๆ อาจทำให้ผู้ใช้ยาเกิดอาการก้าวร้าวหรือเกิดอาการหวาดระแวงได้ด้วยเช่นกัน แม้ว่าการใช้ยากระตุ้นประสาทจะไม่สามารถดูออกได้ว่าผู้ป่วยมีอาการเสพติดยา แต่ผู้ป่วยเองจะรู้สึกได้เองว่าพวกเขามีความต้องการการใช้ยาปริมาณมากขึ้นและถี่ขึ้นจนไม่สามารถหยุดยาเหล่านี้ได้

อันตรายจากการใช้ยาตามแพทย์สั่งแบบผิดๆ นั้นนำมาซึ่งความเสี่ยงและอันตรายที่อาจเกิดขึ้นต่อร่างกายหากผู้ใช้เป็นบุคคลอื่นที่ไม่ถูกระบุในใบสั่งแพทย์ อย่างยา Ritalin ที่อาจดูเหมือนว่าจะไม่มีอันตรายใดๆ เนื่องจากเป็นยาที่ใช้อย่างถูกต้องตามใบสั่งแพทย์เพื่อการรักษาโรคสมาธิสั้น แต่หากถูกใช้เมื่อไม่มีความจำเป็นหรือผิดวัตถุประสงค์ เช่น สูดเข้าทางจมูก หรือฉีดเข้ากระแสเลือด ยา Ritalin จะก่อให้เกิดอันตรายได้ ดังนั้นปริมาณการใช้ยาและระยะเวลาการรักษาจึงแตกต่างกันในแต่ละบุคคลด้วย ซึ่งผู้ที่ใช้ยาโดยไม่มีใบสั่งแพทย์จึงจะไม่มีทางทราบได้เลยว่าปริมาณเท่าไหร่จึงจะเหมาะสมเพื่อการรักษา

อาจเป็นไปได้ว่าผลข้างเคียงที่เกิดจากการใช้ยาเหล่านี้คือการเสพติดยา ซึ่งผู้ที่ใช้ยาแบบผิดๆ นั้นจะติดยาได้ง่ายพอๆ กับการใช้ยาเสพติดผิดกฎหมายอื่นๆ และเหตุผลที่ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการควบคุมโดยคำสั่งแพทย์

นั่นเพราะพวกเขามีพฤติกรรมของการเสพติดยาที่ใช้อยู่ ดังนั้นแพทย์จะไม่เขียนใบสั่งยาให้โดยที่ไม่ได้พบและวินิจฉัยอาการกับผู้ป่วยโดยตรงซึ่งแพทย์ต้องแน่ใจว่าผู้ป่วยไม่ได้ต้องการยาเพียงเพราะพวกเขาเสพติดยาที่แพทย์สั่ง

แล้วคุณจะทราบได้อย่างไรว่าคุณกำลังเสพติดยาที่แพทย์สั่ง

มีหลายสัญญาณที่บ่งชี้ให้ทราบได้ว่าคุณกำลังติดยาที่แพทย์สั่ง สัญญาณที่เห็นได้ชัดเจนที่สุดคือ คุณจะมีความต้องการทานยานั้นอยู่โดยตลอด นอกจากนี้ ความเปลี่ยนแปลงทางด้านอารมณ์ น้ำหนักเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัด และความรู้สึกกระตือรือร้นเป็นพิเศษ ก็เป็นสัญญาณที่บอกได้ว่าคุณกำลังเสพติดยา

หากคุณคิดว่า คุณเองหรือเพื่อนของคุณกำลังเสพติดยาที่แพทย์สั่ง ให้คุณรีบปรึกษาแพทย์ อาจารย์ที่ปรึกษา พยาบาล หรือบุคลากรทางการแพทย์ ซึ่งบุคคลเหล่านี้จะให้คำแนะนำที่ถูกต้องเกี่ยวกับแนวทางการรักษา โดยเฉพาะผู้ที่กำลังเสพติดกลุ่มยากดประสาทและกำลังต้องการเลิก จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องปรึกษาแพทย์เพื่อหาแนวทางในการรักษาและเลิกยาอย่างถูกต้อง เนื่องจากการเลิกยาอาจเป็นอันตรายได้หากไม่ได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากผู้เชี่ยวชาญ

วิธีการรักษาผู้ที่เสพติดยาตามใบสั่งแพทย์มีอยู่หลายวิธีขึ้นอยู่กับความต้องการของแต่ละบุคคลและประเภทของยาที่ทานเข้าไป จึงมีวิธีการรักษาหลักๆ 2 ลักษณะ คือ พฤติกรรมบำบัดและเภสัชบำบัด

โดยพฤติกรรมบำบัดจะแนะนำผู้ป่วยเกี่ยวกับข้อปฏิบัติและมีสุขภาพที่ดีได้โดยไม่ต้องพึ่งยา เช่น การจัดการกับความต้องการยา วิธีหลีกเลี่ยงการใช้ยา การหลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่จะนำให้กลับไปใช้ยาอีก และการป้องกัน รวมถึงการจัดการกับอาการที่อยากกลับมาใช้ยาอีกครั้ง ส่วนเภสัชบำบัดนั้นเกี่ยวเนื่องกับการรักษาผู้ป่วยด้วยยาเพื่อช่วยให้ผู้ป่วยสามารถเลิกยาได้และไม่ให้ผู้ป่วยมีความต้องการยา

คำแนะนำการใช้ยาตามใบสั่งแพทย์

จะทำอย่างไรถ้าแพทย์สั่งยาให้คุณ แต่คุณกังวลว่าคุณอาจติดยานั้น? หากคุณกำลังใช้ยาตามที่แพทย์สั่ง ไม่ต้องกังวลไป เพราะแพทย์จะสั่งยาในปริมาณที่เหมาะสมกับอาการของโรค และปริมาณยาที่เหมาะสมจะไม่ทำให้คุณเสพติดยานั้นๆ แน่นอน

หากแพทย์สั่งยาให้คุณ เช่น ยาแก้ปวด ยากระตุ้นประสาท หรือยากดประสาท ให้คุณทานยาตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด และปฏิบัติตตามคำแนะนำเหล่านี้

• พบแพทย์ตามนัดเสมอ แพทย์อาจนัดพบคุณถี่สักหน่อย นั่นเพราะแพทย์ต้องการควบคุมดูแลอาการป่วยของคุณอย่างใกล้ชิด และดูว่ายาที่สั่งให้นั่นใช้ได้ดีกับโรคที่คุณเป็น นอกจากนี้ยังเป็นโอกาสให้แพทย์ได้ปรับปริมาณยาให้เหมาะสมได้ด้วย โดยยาบางตัวแพทย์อาจสั่งให้หยุดทานหรือเปลี่ยนตัวยาเพื่อป้องกันอาการเสพติดยาของผู้ป่วยนั่นเอง
• จดบันทึกผลข้างเคียงที่เกิดจากการใช้ยาที่มีต่อร่างกายและอารมณ์ของคุณ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วง 2-3 วันแรกที่ทานยา แล้วแจ้งแพทย์ของคุณเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น
• เก็บข้อมูลการใช้ยาที่เภสัชกรแนะนำเกี่ยวกับยาและการใช้ยา ซึ่งคุณต้องใส่ใจต่อคำแนะนำดังกล่าว และพยายามอ่านข้อมูลนั้นๆ ซ้ำบ่อยๆ ว่าสิ่งใดหรือพฤติกรรมใดที่ควรเลี่ยงเมื่อทานยา หากข้อมูลที่ได้มานั้นมีรายละเอียดมากเกินไป คุณอาจขอให้ผู้ปกครองหรือเภสัชกรช่วยเน้นและสรุปข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับการใช้ยาให้คุณ
• อย่าเพิ่มหรือลดปริมาณการใช้ยาด้วยตัวของคุณเองโดยไม่ได้รับคำปรึกษาจากแพทย์ก่อนเป็นอันขาด แม้จะเกิดผลข้างเคียงใดๆ เกิดขึ้น แนะนำให้รีบปรึกษาแพทย์หากเกิดผลข้างเคียงที่ทำให้คุณรู้สึกไม่สบายใจ

ผู้ป่วยต้องไม่ใช้ยาตามใบสั่งแพทย์ซึ่งระบุเป็นชื่อของผู้อื่นโดยเด็ดขาด และต้องไม่ให้เพื่อนหรือคนในครอบครัวใช้ยาของคุณ ผลกระทบจะไม่เพียงเกิดขึ้นกับเพื่อนหรือคนในครอบครัวของคุณเท่านั้น แต่จะเกิดผลกระทบต่อการรักษาโรคของคุณโดยตรงด้วย เนื่องจาก เภสัชกรจะไม่สามารถเพิ่มยาให้คุณได้หากช่วงเวลาของการทานยายังไม่ครบกำหนด และที่แย่กว่านั้นคือ หากคุณนำยาของคุณไปให้ผู้อื่นใช้ ถือเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมายจนทำให้คุณต้องเสียเวลาขึ้นโรงขึ้นศาลไปเสียอีก

กรุงเทพฯ–19 พ.ย.–โรงพยาบาลลานนา #ยารักษาโรค ถือเป็นหนึ่งในปัจจัยสี่ ที่สำคัญกับชีวิตมนุษย์เรา ซึ่งจะใช้ในการบำบัดรักษาโรคให้หายดีจากอาการเจ็บป่วย ซึ่งยาในปัจจุบันก็มีมากมายหลากหลาย จำเป็นจะต้องใช้ให้ถูกต้อง ถูกคน ถูกวิธี จึงจะได้ผลดีที่สุด แต่อย่างไรก็ตาม แม้ว่ายาจะมีสรรพคุณในการรักษาโรค แต่หากว่าเราใช้ยาอย่างไม่ถูกต้อง หรือใช้โดยไม่ระมัดระวัง ยาที่รักษาโรคนั้น อาจย้อนกลับมาทำให้เกิดโรคได้เอง … วันนี้ #เกร็ดความรู้สุขภาพ#โรงพยาบาลลานนาจึงจะมาบอกเล่าถึง#10พฤติกรรมการทานยาที่ไม่ปลอดภัยของคนไทย มาฝากกันครับ มูลจาก ภญ.รศ.ธิดา นิงสานนท์ ที่ปรึกษาสมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาลฯ และนายกสภาเภสัชกรรม เปิดเผยว่า ปัญหาความไม่ปลอดภัยจากการใช้ยาที่เกิดจากพฤติกรรมการใช้ยาที่ไม่เหมาะสมของ ตัวผู้ป่วยว่า อาจเกิดจากความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ความเข้าใจไม่ถูกต้อง หรือความเชื่อแบบผิด ๆ ของผู้ใช้ยา โดยกล่าวถึง “10 พฤติกรรมการใช้ยาที่ไม่ปลอดภัยที่พบบ่อยในคนไทย” ได้แก่ 1.ปรับขนาดยาเร็ว จึงเพิ่มขนาดยาเอง ผลคือความดันอาจลดลงต่ำจนเกิดอันตรายได้เองตามใจชอบ ด้วยความเชื่อที่ว่ารับประทานยามากไม่ดี เมื่ออาการดีขึ้นแล้วก็หยุดยาเอง เช่น บางคนความดันเลือดสูง พอรับประทานยาแล้วความดันลดลง ก็งดยาเองไม่ยอมรับประทานต่อตามแพทย์สั่ง ความดันก็จะสูงขึ้นอีกหรือยาบางอย่าง เช่น ยาปฏิชีวนะฆ่าเชื้อ ซึ่งต้องรับประทานให้หมดตามแพทย์สั่ง ผู้ป่วยบางคนพอรับประทานไปได้ระยะหนึ่ง อาการหายไปก็หยุดยาเอง ผลคือเกิดเชื้อดื้อยาขึ้น ครั้งต่อไปต้องใช้ยาที่แรงขึ้นเป็นต้น หรือในทางตรงข้ามเชื่อว่ารับประทานยามากแล้วหาย 2.นำยาของคนอื่นมาใช้ ด้วยความเอื้อเฟื้อจากเพื่อนบ้าน หรือคนในบ้านเดียวกัน เมื่อฟังว่ามีอาการเหมือนกัน ก็ขอยาที่เพื่อนใช้มาทดลองใช้บ้าง โดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ว่าอาการที่เหมือนกันนั้นอาจมาจากสาเหตุที่ต่างกัน ซึ่งนอกจากโรคไม่หายแล้วยังเสี่ยงต่อการเกิดการแพ้ยา หรือเกิดอาการข้างเคียงจากยาอีกด้วย 3.ไม่พร้อมฟังคำอธิบายจากเภสัชกร พฤติกรรมนี้พบบ่อยมากเวลาผู้ป่วยมารับยาที่ห้องยาตามสถานพยาบาล ผู้ป่วยมักจะรีบกลับบ้าน ไม่สนใจว่าเภสัชกรจะอธิบายวิธีใช้อย่างไรเพราะเข้าใจว่าอ่านฉลากเองได้ แต่เมื่อกลับไปบ้านแล้วมีข้อสงสัยวิธีการใช้ ก็ไม่ทราบจะถามใคร ซึ่งในบางกรณีแพทย์อาจเปลี่ยนชนิดของยาหรือเปลี่ยนขนาดที่เคยใช้อยู่เดิม ก็อาจไม่ทราบเพราะเคยใช้อยู่อย่างไรก็ใช้ในขนาดเดิมนั้น ไม่ได้อ่านฉลากยาให้ละเอียด หรือบางครั้งรับประทานยาเดิมที่แพทย์สั่งหยุดแล้วควบไปกับยาใหม่อีก ทำให้ได้ยาเกินขนาด หรือบางครั้งยามีอาการข้างเคียงที่เภสัชกรจะบอกให้ทราบล่วงหน้าเพื่อเป็นการ สังเกตอาการ หรือไม่ต้องกังวลเมื่อเกิดอาการดังกล่าว แต่ไม่มีโอกาสบอกเพราะผู้ป่วยไม่พร้อมรับฟัง 4.เก็บยาไม่ถูกต้อง เมื่อรับยามาจากสถานพยาบาลหรือซื้อยามาแล้วทิ้งไว้ในรถซึ่งจอดกลางแดด หรือเข้าใจว่ายาทุกชนิดควรเก็บไว้ในตู้เย็น หรือในช่องแข็ง ทำให้ยาเสื่อมก่อนถึงวันหมดอายุ ประสิทธิภาพยาลดลง 5.ไม่ดูวันหมดอายุเวลาซื้อยา ทุกครั้งที่ซื้อยาต้องหาดูวันหมดอายุที่แผงหรือขวดยา หรือหลอดบรรจุยา ให้มั่นใจว่ายาที่ซื้อไปยังไม่ถึงวันหมดอายุ อย่างน้อยที่สุด 6 เดือนถึง 1 ปี 6.ลืมรับประทานยา โดยเฉพาะผู้ป่วยที่เป็นโรคเรื้อรังที่ต้องรับประทานยาจำนวนมากมักลืมรับ ประทานยามื้อกลางวันบ่อยที่สุด หรือมักลืมรับประทานยาก่อนอาหาร ซึ่งยาบางอย่างจำเป็นต้องรับประทาน ก่อนอาหารครึ่งถึงหนึ่งชั่วโมง เพราะยาจะถูกดูดซึมดีตอนท้องว่าง หรือยาบางชนิดเพื่อให้ออกฤทธิ์พอดีเวลาอาหาร 7.ใช้ยาไม่ถูกต้อง โดยเฉพาะยาที่มีเทคนิคพิเศษในการใช้ ทำให้ใช้ยาไม่ได้ผล เช่น ยาพ่นป้องกันการจับหืด ซึ่งมีชนิดต่าง ๆ มากมาย เป็นต้น 8.ไม่นำยาเก่ามาด้วยเวลามารักษาตัวในโรงพยาบาล ทำให้บางครั้งไม่ได้รับยาที่รับประทานต่อเนื่องเพื่อรักษาโรคเรื้อรังที่ เป็นอยู่เดิม แต่ครั้งนี้มารับการรักษาอาการอื่น แพทย์เองก็ไม่ทราบว่าเป็นโรคอะไรอยู่ก่อน 9.ชอบไปรับการรักษาจากหลายสถานพยาบาล ทำให้ได้รับยาซ้ำซ้อน บางครั้งยามีปฏิกิริยากัน อาจเสริมฤทธิ์กันหรือทำให้ฤทธิ์ยาลดลง 10.เชื่อว่าการใช้ยาดีกว่าการป้องกันการเกิด โรค คนส่วนใหญ่ชอบที่จะได้รับยาจากแพทย์เพื่อรักษามากกว่าการรับฟังคำแนะนำการ ดูแลรักษาตัวเพื่อป้องกันการเกิดโรค ซึ่งแท้จริงแล้วการป้องกันการเกิดโรคย่อมดีกว่า หรือถึงแม้รับประทานยาเพื่อรักษาโรคเรื้อรังอยู่แล้วก็ไม่ระวังดูแลตนเอง เพราะ คิดว่าหากมีอาการมากขึ้นก็เพิ่มขนาดยาเข้าไปอีก ลืมคิดไปว่ายามีทั้งคุณและโทษ ไม่ควรใช้ยาโดยไม่จำเป็น หรือหากต้องใช้ยาก็ต้องใช้ให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด ที่กล่าวมาเป็นเพียงพฤติกรรมส่วนหนึ่งที่พบบ่อยในคนไทย ซึ่งผู้ป่วยและผู้ใช้ยาจะต้องช่วยกันดูแลตนเอง หากไม่เข้าใจหรือมีปัญหาจากการใช้ยา ควรขอคำปรึกษาจากเภสัชกร เพื่อลดปัญหาความไม่ปลอดภัยจากการใช้ยา โดยเฉพาะยาที่มีเทคนิคพิเศษและยารักษาโรคเรื้อรังที่ผู้ป่วยต้องรับประทานยาหลายชนิด